Badania krwi

PRZYGOTOWANIE SIĘ DO BADANIA KRWI

  1. Najlepszą porą dnia do pobrania materiału do badań są godziny poranne (między 7:00 a 10:00).
  2. Badanie należy przeprowadzić, jeśli jest to możliwe w nieobecności choroby czy urazu.
  3. Zachowaj zwyczajową dietę w okresie 10 dni przed pobraniem .
  4. Nie pij alkoholu 2-3 dni przed pobraniem .
  5. W miarę możliwości wyeliminuj przyczyny stresu.
  6. Pozostań na czczo, to znaczy bez jedzenia i picia przez co najmniej 12 godzin. W przypadku konieczności dopuszczalne jest wypicie niewielkiej ilości wody np. w celu przyjęcia leku doustnego.
  7. Nie pij kawy, herbaty (kofeina wpływa na wzrost stężenia glukozy we krwi oraz innych parametrów).
  8. Powstrzymaj się od palenia papierosów przynajmniej na godzinę przed pobraniem krwi. Pod wpływem palenia papierosów niektóre parametry zmieniają się znacznie w krótkim czasie, podczas gdy zmiany w zakresie innych narastają powoli nie zależą od faktu wypalenia papierosa bezpośrednio przed badaniem.
  9. W związku z wykonaniem niektórych analiz krwi może istnieć konieczność przestrzegania określonej diety przed badaniem. Zalecenia w tym względzie są ustalane indywidualnie z lekarzem.
  10. Do badania pobiera się krew żylną .
  11. Kobiety nie powinny wykonywać analiz w okresie około miesiączkowym.

Powyższe zalecenia nie dotyczą stanów nagłych.

Uwaga: aby wykonać:

  • badanie prolaktyny po metoclopramidzie - należy zgłosić się z lekiem,
  • badanie krzywej wchłaniania żelaza - należy przynieść zalecone przez lekarza tabletki
  • badanie krzywej cukrowej po obciążeniu glukozą - należy przynieść zaleconą przez lekarza dawkę glukozy

Szczególną uwagę prosimy zwrócić na badania wymagające specjalnego przygotowania do pobrania krwi:

Badanie cholesterolu całkowitego, cholesterolu HDL, cholesterolu LDL i trójglicerydów (LIPIDOGRAM):

  1. Zalecane jest, aby w okresie 1-2 tygodni poprzedzających badanie stosować normalną - zrównoważoną dietę i nie stosować głodówek
  2. Na 2-3 dni przed badaniem należy wstrzymać się od spożycia alkoholu.
  3. W dniu poprzedzającym badanie ostatni posiłek (lekko strawna kolacja) powinien być przyjęty około godziny 18:00.
  4. W dniu badania Pacjent powinien być na czczo.
  5. Krew pobiera się rano między godziną 7:00 a 10:00.

Przygotowania do doustnego testu obciążenia glukozą-OGTT:

  1. Od północy przed rannym badaniem należy powstrzymać się od spożywania posiłków i picia (z wyjątkiem czystej wody)
  2. Do momentu pobrania krwi należy powstrzymać się z przyjmowaniem regularnie stosowanych leków
  3. Badanie przeprowadza się rano między godziną 7:00 a 10:00.
  4. Przed badaniem pacjent kupuje w aptece glukozę według dawki wskazanej przez lekarza i  przynosi ją ze sobą na pobranie
  5. Pobiera się krew na czczo po czym pacjent wypija w ciągu 3-5 minut przygotowany roztwór glukozy. W zależności od dawki przyjętej glukozy pacjent oczekuje na ponowne pobranie krwi od 1-2 godzin. W tym czasie pacjent nie powinien opuszczać Punktu Pobrań.

ACTH, Kortyzol:

  1. Pacjent powinien być na czczo.
  2. Ze względu na dobowy rytm wydzielania hormonu krew należy pobrać rano, o godzinie 8:00 lub wg wskazań lekarza.

PROLAKTYNA - test stymulacji Metoklopramidem:

  1. Krew pobiera się na czczo, w godzinach rannych, najlepiej po godzinie od momentu obudzenia się.
  2. Przed wykonaniem badania nie należy masować piersi i podejmować współżycia.
  3. Podczas trwania testu pacjent powinien wstrzymać się od przyjmowania posiłków i napojów oraz unikać wysiłku fizycznego.
  4. Po pierwszym pobraniu krwi pacjent otrzymuje 1 tabletkę (10 mg) metoklopramidu, którą należy popić wodą.
  5. Krew pobiera się po 60 i 120 minutach od momentu podania leku/lub wg wskazań lekarza.

KLIRENS KREATYNINY:

  1. W dniu poprzedzającym pobranie krwi należy przeprowadzić dobową zbiórkę moczu.
  2. W dniu badania krwi należy przynieść 50 ml moczu ze zmierzonej objętości dobowej zbiórki.
  3. Krew pobrać rano, między godziną 7:00 a 10:00, Pacjent powinien być na czczo.

Uwaga!

Przypominamy i uczulamy Państwa, że na BADANIA LABORATORYJNE należy zgłaszać się NA CZCZO!!!

Dotyczy to również badań poziomu HORMONÓW, MARKERÓW, NOWOTWOROWYCH I INNYCH BADAŃ.

Badania moczu

Przygotowanie pacjenta do badania moczu:

  1. Przed pobraniem moczu do badań laboratoryjnych pacjent powinien unikać wysiłku fizycznego.
  2. Co najmniej jeden dzień przed planowanym pobraniem moczu do badań laboratoryjnych zaleca się zachowanie abstynencji płciowej.
  3. Nie zaleca się pobierania moczu do badań laboratoryjnych w trakcie krwawienia miesięcznego oraz 2-3 dni przed i po menstruacji.
  4. Pojemnik na mocz powinien być jednorazowy, jeśli próbka jest przeznaczona do badań mikrobiologicznych pojemnik powinien być sterylny (oba można zakupić w aptece).
  5. Zaleca się pobrać pierwszy poranny mocz po uprzedniej rannej toalecie - mocz pobieramy ze środkowego strumienia (tzn. odrobinę do toalety, a dopiero później do pojemnika).
  6. U dzieci i noworodków stosuje się woreczki z hipoalergiczną taśmą klejącą. Okolice narządów płciowych i odbytu należy przemyć mydłem i wodą, a następnie umieścić woreczek - dociskając taśmą klejącą do krocza. Zawartość sprawdzać co 15 minut.
  7. W możliwie najkrótszym czasie od momentu pobrania mocz dostarczamy do punktu pobrań.

Badanie kału

Przygotowanie pacjenta do badania kału

  1. Przed planowanym badaniem kału Pacjent powinien zaopatrzyć się w plastikowy jednorazowy pojemnik (dostępne w aptekach).
  2. Przed oddaniem kału należy całkowicie opróżnić pęcherz moczowy.

Pobieranie kału do badań laboratoryjnych:

  1. Świerzy kał pobiera się z kilku miejsc za pomocą szpatułki do pojemnika, w ilości odpowiadającej wielkości orzecha włoskiego.
  2. Należy unikać zanieczyszczenia materiału moczem oraz środkami chemicznymi używanymi do dezynfekcji toalet.
  3. Pojemnik należy szczelnie zamknąć i podpisać nazwiskiem i imieniem.
  4. Pojemnik dostarczyć do laboratorium w jak najkrótszym czasie.
  5. Jeżeli nie ma możliwości dostarczenia materiału do laboratorium bezpośrednio po pobraniu należy materiał przechowywać w temperaturze lodówki, jednak nie dłużej niż 24 godziny.
  6. Kał na badanie parazytologiczne pobiera się 3-krotnie w odstępach 3-5 dniowych. Zaleca się pobieranie nie wcześniej niż 2 tygodnie po zakończeniu kuracji antybiotykowej. Do defekacji nie używać czopków.
  7. Pobranie kału na krew utajoną nie wymaga zastosowania diety. Nie należy pobierać w czasie menstruacji. Alkohol, aspiryna i inne leki spożyte w nadmiarze w ciągu 48 godzin przed badaniem mogą dawać fałszywe dodatnie wyniki.

Pobranie krwi u dziecka

1. Pobranie krwi najlepiej wykonywać w godzinach porannych przed przyjęciem posiłków i płynów (szczególnie słodkich) - najczęściej otrzymują Państwo informacje, że należy być na czczo. Ważne, aby w miarę możliwości dziecko nie jadło na 12 godzin przed planowanym pobraniem materiału na badania laboratoryjne. W przypadku niemowląt i małych dzieci dopuszczalne jest podanie lekkiego śniadania, nie wpływa ono istotnie na większość podstawowych badań laboratoryjnych. Wyjątek stanowi badanie poziomu glukozy, w tym przypadku dziecko powinno otrzymać przed badaniem około 200 ml niesłodzonego płynu.

2. Wszystkie procedury medyczne mogą wywoływać lęk u Państwa dziecka. Niepokój i rozdrażnienie może utrudnić sprawne wykonanie prawidłowego pobrania oraz wykształcić u dziecka lęk na przyszłość. Ważne, aby poinformować wcześniej dziecko o poszczególnych etapach zabiegu. Nie należy natomiast wmawiać, że będzie on zupełnie bezbolesny, ponieważ jeśli w jego trakcie dziecko odczuje ból będzie czuć się oszukane. Po takim doświadczeniu nie uwierzy w kolejne nasze wyjaśnienia czy zapewnienia.  Aby ograniczyć lęk dziecka, dobrze jest powiedzieć, że będzie to tylko takie bardzo krótkie i małe ukłucie i że Mama/Tata będą z nim przez cały czas. Można zabrać ulubiona zabawkę: lalkę/misia. Ważne jest przygotowanie dziecka do współpracy z pielęgniarkami punktu pobrań. Warto powiedzieć, że należy słuchać Pań pobierających krew. Dzieci poniżej 2 lat wymagają przede wszystkim wsparcia psychicznego, przytulania i uspokajania w trakcie wykonania pobrania. Już sama obecność, a zwłaszcza bliskość rodzica działa na dziecko uspokajająco. Dziecko jest doskonałym obserwatorem, dlatego powinniśmy sami dać dobry przykład i nie okazywać zdenerwowania, taki zabieg jest dla malucha wystarczająco stresujący.

3. Krew do badania pobiera się zwykle z żyły w zgięciu łokcia, czasem z żyły na przedniej powierzchni dłoni. Ze względu na budowę anatomiczną w miejscu wkłucia może pojawić się wybroczyna lub zasinienie. Tego rodzaju powikłania nie są patologią, nie wynikają także z niekompetencji zespołu. Aby im przeciwdziałać należy uciskać miejsce ukłucia przez ok. 5 minut (nie zginać rączki), by nie pojawił się krwiak.

Cytologia ginekologiczna

Cytologia jest to metoda diagnostyczna stosowana przez ginekologów służąca profilaktyce i wykrywaniu stanów przednowotworowych (przedrakowych) i raka inwazyjnego szyjki macicy. Polega na badaniu narządów rodnych kobiety poprzez wprowadzenie wziernika do pochwy i pobraniu próbki złuszczonego nabłonka szyjki macicy. Badanie cytologiczne pozwala wykryć zmiany, które zaszły w obrębie szyjki macicy, nawet w bardzo wczesnej fazie. Wykonywane jest na fotelu ginekologicznym, jest praktycznie bezbolesne i trwa razem z przygotowaniem kilka minut.

Sposób przygotowania do badania cytologicznego

  • Materiał do badania cytologicznego pobieramy przed badaniem ginekologicznym, badaniem ultrasonograficznym z użyciem głowicy dopochwowej, badaniem bakteriologicznym (posiew) lub wirusologicznym z pochwy i/lub kanału szyjki macicy.
  • Badanie cytologiczne można wykonać najwcześniej 2 dni po zakończeniu ostatniego krwawienia miesiączkowego i najpóźniej 4 dni przed spodziewanym terminem rozpoczęcia kolejnego krwawienia miesiączkowego (najlepiej pomiędzy 10 a 20 dniem cyklu - pierwszy dzień cyklu to pierwszy dzień krwawienia miesiączkowego).
  • Co najmniej 4 dni przed badaniem cytologicznym nie należy stosować żadnych leków/preparatów dopochwowych, tamponów dopochwowych ani też płukania pochwy.
  • Co najmniej 24 godziny przed badaniem cytologicznym należy powstrzymać się od stosunków płciowych.
  • Co najmniej 24 godziny przed badaniem cytologicznym nie należy poddawać się badaniu ginekologicznemu, badaniu ultrasonograficznemu z użyciem głowicy dopochwowej, nie należy pobierać z pochwy i/lub kanału szyjki macicy materiału do badania bakteriologicznego (posiew) lub wirusologicznego.
  • W przypadku występowania stanów zapalnych pochwy konieczne jest ich wyleczenie przed pobraniem materiału do badania cytologicznego.

Leki

  • W dniu badania należy zażyć wszystkie leki przyjmowane na stałe z wyjątkiem leków dopochwowych.

Niezbędne informacje przekazywane lekarzowi

  • Data ostatniego krwawienia miesiączkowego
  • Czas trwania cykli miesiączkowych (cykl miesiączkowy jest liczony od pierwszego dnia krwawienia miesiączkowego do pierwszego dnia następnego krwawienia miesiączkowego)
  • Przebyte: porody, poronienia, operacje narządu rodnego, leczenie zmian: szyjki macicy, pochwy, sromu
  • Dotychczasowe wyniki badań cytologicznych, kolposkopowych, histologicznych
  • Przyjmowane leki szczególnie leki hormonalne

Podczas badania poinformuj lekarza/położną o

  • Nagłych dolegliwościach (np. ból), które wystąpiły w trakcie lub tuż po pobraniu materiału do badania cytologicznego

Przeciwwskazania

  • Brak - badanie cytologiczne może być wykonywane u kobiet w każdym wieku, również u kobiet w ciąży; badanie cytologiczne może być wielokrotnie powtarzane w zależność od wskazań medycznych określonych przez lekarza.

USG ginekologiczne transwaginalne

USG ginekologiczne transwaginalne wykonuje się przy użyciu sondy przezpochwowej zabezpieczanej każdorazowo osłonką lateksową pokrytą żelem. Za pomocą badania można ocenić narządy w miednicy mniejszej (narząd rodny oraz błonę śluzową jamy macicy, trzon macicy, szyjkę macicy, jajniki, zatokę Douglasa).

Przygotowanie do badania:

Nie należy przed badaniem mieć wypełnionego pęcherza, gdyż nie ma to wpływu na jakość uzyskiwanych obrazów, a może być przyczyną dodatkowego dyskomfortu w czasie badania.

Na badanie należy (w miarę możliwości) przynieść wyniki poprzednich badań USG narządu rodnego (w tym również przez powłoki brzuszne).

Termin wykonania badania:

  • Pacjentki w wieku rozrodczym: badanie najlepiej wykonać od 5 do 10 dnia cyklu
  • Pacjentki w wieku pomenopauzalnym przyjmujące HTZ: 6-10 dni po przyjęciu ostatniej tabletki
  • Pacjentki w wieku pomenopauzalnym przyjmujące HTZ w terapii sekwencyjnej: do 10 dnia cyklu
  • Pacjentki w wieku pomenopauzalnym przyjmujące HTZ w terapii ciągłej: termin badania nie ma znaczenia
  • Odpowiedni termin badania może również ustalić prowadzący ginekolog

USG jamy brzusznej

USG jamy brzusznej - wykonuje się najczęściej w pozycji leżącej chorego na plecach. Lekarz pokrywa skórę specjalnym żelem, który jest niezbędny do przenikania fali ultradźwiękowej. Substancja ta jest obojętna dla skóry i łatwo się zmywa wodą z mydłem. Przesuwając głowicę aparatu uzyskuje się obrazy całego badanego narządu, które widoczne są na ekranie monitora. Największą przeszkodą w prawidłowej ocenie narządów jamy brzusznej jest zaleganie treści pokarmowej i gazu w żołądku, dwunastnicy i jelitach, dlatego też do badania należy się odpowiednio przygotować:

  • Badanie należy wykonywać na czczo. Jeśli godzina badania wyznaczona jest na popołudnie - zjedź tylko lekkie śniadanie.
  • o najmniej 6 godzin przed badaniem nie można nic jeść, dopuszcza się picie niegazowanej wody.
  • Nie należy też żuć gumy ani palić papierosów (ponieważ substancje te powodują obkurczanie pęcherzyka żółciowego i zwiększą ilość gazów),
  • Pacjenci przyjmujący leki - mogą to zrobić, popijając je niegazowaną wodą, nie później jednak, niż 1 godzinę przed badaniem.
  • Pacjenci z tendencją do wzdęć - powinni zachować lekkostrawną dietę już dwa dni przed badaniem. W dniu poprzedzającym badanie należy przyjmować Simetigast Forte 1 kapsułka wieczorem i 1 kapsułka rano w dniu badania lub Espumisan 3 x dziennie po 3 do 4 kapsułek (środek odgazowujący - dostępny w aptece bez recepty)

RTG jamy brzusznej

Na badanie należy zgłosić się ze skierowaniem od lekarza.

Niezbędne badania dodatkowe

Nie są konieczne, choć potrzebę wykonania badania należy każdorazowo omówić z lekarzem.

Sposób przygotowania do badania 

  • W ciągu dwóch dni poprzedzających badanie zalecana jest dieta półpłynna, nie należy jeść owoców, warzyw, słodyczy, ciemnego pieczywa ani pić soków oraz napojów gazowanych.
  • W dniu poprzedzającym badanie należy przyjmować Simetigast Forte 1 kapsułka wieczorem w dniu poprzedzającym badanie i 1 kapsułka rano w dniu badania lub Espumisan 3 x dziennie po 3 do 4 kapsułek (środek odgazowujący - dostępny w aptece bez recepty).
  • W przeddzień badania nie należy jeść kolacji.
  • W dniu badania należy pozostawać na czczo - nie jeść i nie pić minimum 6 godzin.

Leki

  • W dniu badania należy zażyć wszystkie leki przyjmowane na stałe.

Niezbędne informacje przekazywane lekarzowi

  • Pacjent powinien dostarczyć dokumentację wcześniej wykonanych badań obrazowych i karty informacyjne ze szpitala.
  • Poinformuj lekarza o ciąży.

Podczas badania poinformuj o

  • Nagłych dolegliwościach.

Przeciwwskazania

  • Ciąża

RTG kręgosłupa lędźwiowego

Na badanie należy zgłosić się ze skierowaniem od lekarza.

Niezbędne badania dodatkowe

Nie są konieczne, choć potrzebę wykonania badania należy każdorazowo omówić z lekarzem.

Sposób przygotowania do badania 

Dzień przed badaniem dieta lekkostrawna z wyłączeniem: 

  • - Surowych jarzyn.
  • - Ciemnego pieczywa.
  • - Gazowanych napojów i soków owocowych.
  • - Smażonych i tłustych mięs.
  • - Grochu ,fasoli, kapusta.
  • Lekka kolacja najpóźniej o godz. 18:00.
  • W dniu badania zgłaszamy się rano na czczo: bez jedzenia i picia .
  • W dniu badania należy zażyć wszystkie leki przyjmowane na stałe.
  • Nie należy palić papierosów.
  • Należy zadbać o wypróżnienie .W przypadku zaparć należy poinformować lekarza kierującego ,który w zależności od wskazań medycznych może zalecić zastosowanie preparatu przeczyszczającego.
  • Preparat należy stosować zgodnie z ulotką.
  • Jeśli badanie odbywa się popołudniu, stosować dietę lekkostrawną jak wyżej.
  • Należy być na czczo, co najmniej 5 godzin po posiłku oraz nie pić kawy.

Uwaga: Każde zdjęcie RTG u kobiet w wieku rozrodczym powinno być wykonywane w pierwszych 12 dniach cyklu (o ile lekarz nie zaleci inaczej), aby wykluczyć ryzyko powikłań ewentualnej ciąży.

Dzieci i pacjenci z niedowagą - należy omówić przygotowanie z lekarzem kierującym
na badanie .

Niezbędne informacje przekazywane lekarzowi:

  • Pacjent powinien dostarczyć dokumentację wcześniej wykonanych badań obrazowych i karty informacyjne ze szpitala.
  • Podczas badania poinformuj nagłych dolegliwościach.

RTG przełyku, żołądka, dwunastnicy

Na badanie należy zgłosić się ze skierowaniem od lekarza.

Niezbędne badania dodatkowe

  • Nie są konieczne, choć potrzebę wykonania badania należy każdorazowo omówić z lekarzem.

Sposób przygotowania do badania 

  • W dniu badania należy pozostawać na czczo - nie jeść i nie pić minimum 6 godzin.
  • Przed wykonaniem badania nie wolno palić papierosów ani żuć gumy.
  • Pacjenci chorzy na cukrzycę są diagnozowani w pierwszej kolejności aby mogli przyjąć leki i spożyć posiłek po badaniu.

Leki

  • Doustne leki przyjmowane na stałe należy przyjąć po badaniu.

Niezbędne informacje przekazywane lekarzowi

  • Pacjent powinien dostarczyć dokumentację wcześniej wykonanych badań obrazowych i karty informacyjne ze szpitala.

Podczas badania poinformuj o

  • Nagłych dolegliwościach.

Przeciwwskazania

  • Ciąża

Holter ciśnieniowy

Holter ciśnieniowy to nowoczesny, automatyczny, 24 godzinny sposób pomiaru ciśnienia tętniczego. Pacjent przez całą dobę nosi specjalny mankiet, który co 15 minut napompowywuje się i dokonuje pomiaru ciśnienia. Dane z tych pomiarów są zapisywane w niewielkim urządzeniu wielkości walkmana.

Holter ciśnieniowy - przygotowanie do badania

Niezbędne badania dodatkowe

  • Nie są konieczne

Sposób przygotowania do badania

  • Na badanie należy zgłosić się w luźnym ubraniu, bo trzeba będzie pod nim ukryć zarówno mankiet, jak i aparat zapisujący pomiary ciśnienia.

Leki

  • W dniu badania należy zażyć wszystkie leki przyjmowane na stałe.

Podczas badania

  • Urządzenie rejestrujące nie jest wodoszczelne i nie może zostać zamoczone.

Po badaniu

  • Pacjent po upływie doby, oddaje urządzenie w pracowni, w której rejestrator został założony.

Przeciwwskazania

  • Brak

Test wysiłkowy

Na badanie należy zgłosić się ze skierowaniem od lekarza oraz z badaniem EKG spoczynkowym wykonanym najwyżej na 1 miesiąc przed planowanym testem.

Niezbędne badania dodatkowe

Skierowanie na EKG spoczynkowe wykonywane przed testem wysiłkowym nie jest wymagane, ponieważ jest ono wykonywane jako wstęp do testu wysiłkowego. Lekarz wykonujący test wysiłkowy ocenia wstępny zapis EKG i ostatecznie decyduje o wykonaniu badania.

Sposób przygotowania do badania

Na badanie należy zgłosić się w ok. 2 godziny po lekkim posiłku. Konieczny jest strój sportowy: obuwie sportowe na miękkiej podeszwie, spodnie dresowe lub szorty.

Leki

W dniu badania należy przyjąć zalecone leki. Czasem lekarz zaleci odstawienie niektórych leków beta-blokerów) na 48 godzin przed badaniem. W takim przypadku lek ten należy zabrać ze sobą, by zażyć go po zakończeniu testu.

Niezbędne informacje przekazywane lekarzowi

Należy przedstawić EKG spoczynkowe wykonane najwyżej na 1 miesiąc i przed planowanym testem, ewentualnie do wglądu (jeżeli były wykonywane) - Echo serca, Holter EKG, wynik poprzedniego testu wysiłkowego.

Podczas badania poinformuj o:

  • Nagłych dolegliwościach.

Przeciwwskazania:

  • świeży zawał serca
  • zaawansowana niewydolność lewokomorowa
  • niestabilna choroba wieńcowa
  • migotanie przedsionków, groźne zaburzenia rytmu serca
  • istotna wada serca (stenoza aortalna)
  • zapalenie mięśnia sercowego
  • ciężkie nadciśnienie tętnicze
  • zatorowość płucna
  • blok lewej odnogi pęczka Hisa
  • zakrzepica żył
  • ostra infekcja
  • brak zgody pacjenta