Co to jest BMI?
Hasło „BMI” wielokrotnie przewija się na portalach dietetycznych, w programach śniadaniowych i podczas luźnej rozmowy ze znajomymi o naszej diecie. Tylko czy zawsze używamy go zasadnie? Na początek krótkie przypomnienie znaczenia tego skrótu.
BMI (z ang. Body Mass Index – Indeks Masy Ciała) to wskaźnik, za pomocą którego samodzielnie możemy sprawdzić, czy nasza masa ciała jest odpowiednia do wzrostu. Określenie wartości wskaźnika może być pierwszym krokiem to rozpoznania nadwagi lub otyłości. Warto mieć na uwadze, że BMI nie uwzględnia zawartości tkanki tłuszczowej, masy mięśniowej, ani gęstości kości. Jego celem jest ukazanie stopnia odżywienia organizmu. To szybka i prosta metoda do zorientowania się, czy nasz stan zdrowia nie powinien skłonić nas do wizyty u specjalisty.
Zgodnie z kryteriami WHO (Światowej Organizacji Zdrowia), otyłość powinno rozpoznawać się za pomocą wskaźnika BMI. Prawidłowe BMI zawiera się w przedziale od 18,6 do 24,9. Wartość BMI powyżej 30 stanowi bezwzględne wskazanie do kontaktu z lekarzem. Wczesna diagnoza chorób sercowo-naczyniowych pozwoli w porę wprowadzić odpowiednią terapię i uniknąć dalszych, dużo poważniejszych skutków. Warto również dodać, że normy wskaźnika BMI wyznaczone przez WHO, nie mają zastosowania do dzieci, kobiet w ciąży, sportowców oraz osób w podeszłym wieku.
Jak obliczyć BMI krok po kroku?
Wskaźnik masy ciała jest obecnie najczęściej stosowaną metodą oceny nadwagi czy otyłości. Obliczenie swojego BMI jest bardzo proste. Wystarczy znać wartości swojego wzrostu (w metrach) i masy ciała (w kilogramach) oraz podstawić je do prostego wzoru matematycznego. Masę ciała wyrażoną w kilogramach należy podzielić przez wzrost wyrażony w metrach do kwadratu (kg/m2). Uzyskany wynik należy porównać z przyjętymi normami.
Wzór:
Wyróżnia się następujące kryteria BMI:
-
<16,0 – wygłodzenie
-
16,0 – 16,99 – wychudzenie
-
17,0 – 18,49 – niedowaga
-
18,5 – 24,99 – wartość prawidłowa
-
25,0 – 29,99 – nadwaga
-
30,0 – 34,99 – I stopień otyłości
-
35,0 – 39,99 – II stopień otyłości (otyłość kliniczna)
-
≥ 40,0 – III stopień otyłości (otyłość skrajna)
|
Wygłodzenie |
Wychudzenie |
Niedowaga |
Wartość prawidłowa |
Nadwaga |
Otyłość I st. |
Otyłość II st. |
Otyłość III st. |
|
<16,0 |
16,0-16,99 |
17,0-18,49 |
18,5-24,99 |
25,0-29,99 |
30,0-34,99 |
35,0-39,99 |
≥ 40,0 |
Pamiętajmy, że uzyskany wynik pełni rolę orientacyjną, która nie pozwala na samoanalizę naszego ogólnego stanu zdrowia. Bowiem istotne będą również inne czynniki, takie jak wiek, płeć, towarzyszące choroby czy zapotrzebowanie organizmu na kalorie i składniki odżywcze. Niezależnie od wyniku, jaki otrzymamy, jeżeli niepokoi nas stan zdrowia, powinniśmy poddać się badaniom kontrolnym.
Czy znajomość własnego wskaźnika masy ciała jest przydatna?
BMI przez długi czas było wyznacznikiem zdrowej masy ciała. Jednak pomimo użyteczności samego wskaźnika, trzeba również wziąć po uwagę jego ograniczenia. Jak wspomnieliśmy wyżej, indeks masy ciała nie bierze pod uwagę masy mięśni oraz kości, które również wpływają na masę naszego ciała. Dlatego uzyskany wynik nie zawsze pokazuje rzeczywisty stan rzeczy. Dla przykładu, osoba bardzo umięśniona może mieć stosunkowo wysoką masę ciała, co niesłusznie zaklasyfikuje ją do osób otyłych. Wskaźnik nie uwzględnia również procesu starzenia się organizmu, przez co wyniki BMI u osób starszych mogą często być nieprawidłowo interpretowane.
Wskaźnik BMI niewątpliwie będzie przydatny podczas badania dużych populacji i monitorowania rozwoju globalnych problemów ze zdrowiem, ze względu na niskie koszty i łatwość zastosowania. W przypadku osób indywidualnych, posługiwanie się wyłącznie indeksem masy ciała nie jest wystarczające. Wskaźnik BMI powinien być stosowany z rozwagą i nie jako jedyna metoda oceny stanu odżywienia.
Jeżeli nasz wskaźnik BMI nie mieści się w normie, przydadzą się dodatkowe wskaźniki: WHR, PPM, CPM i PAL. Do ich pomiarów wykorzystywane są specjalne metody i urządzenia. W celu uzyskania najbardziej miarodajnych wyników, najlepiej udać się do specjalisty.
Podsumowanie
BMI swoją popularność zawdzięcza prostej metodzie obliczania. Warto regularnie monitorować stan wskaźnika BMI. Pomoże to w pewnym stopniu uniknąć ryzyka otyłości oraz innych chorób współistniejących. Warto jednak pamiętać, że optymalne BMI nie jest dla nas gwarancją utrzymania dobrego stanu zdrowia, zgrabnej sylwetki czy sprawności motorycznej.
Informacje uzyskane dzięki wskaźnikom dietetycznym, w tym BMI, są pomocne podczas analizowania zaburzeń zdrowotnych czy planowania odpowiedniej diety. A prawidłowy indeks masy ciała jest tylko jednym z wielu czynników, które mogą wpływać na zmniejszenie prawdopodobieństwa wystąpienia chorób sercowo-naczyniowych. Wszelkie wątpliwości dotyczące zaburzeń masy ciała lub też towarzyszących jednostek chorobowych najlepiej konsultować z dietetykiem i innymi specjalistami.
Udając się do dietetyka z niepokojącą wartością BMI, warto wziąć ze sobą wyniki wykonanych wcześniej badań. Badania możecie w prosty sposób wykonać w naszych przychodniach. A najlepszym pomysłem będzie zakup pakietu badań, dzięki którym otrzymacie już całkiem sporo informacji o swoim zdrowiu, a dalsi specjaliści będą mieli większy punkt odniesienia.
Zachęcamy do zapoznania się z ofertą:
https://medita.pl/pl/produkt/pakiet-badan-kontrolnych-dla-kobiet/
https://medita.pl/pl/produkt/pakiet-badan-kontrolnych-dla-mezczyzn/
Źródła:
Europejskie wytyczne dotyczące zapobiegania chorobom serca i naczyń w praktyce klinicznej na 2012 rok. Kardiol. Pol. 2012; 70, supl. I: S1–S100
https://www.mp.pl/pacjent/dieta/odchudzanie/wprowadzenie/63182,czy-potrzebuje-sie-odchudzac
https://www.damianparol.com/nowe-doskonalsze-bmi/
https://anna-regula.pl/kalkulator/
Treści prezentowane na portalu medita.pl mają charakter informacyjno-edukacyjny. Celem artykułów jest przekazywanie wiedzy praktycznej, inspirowanie konsumentów do dalszego zgłębiania wiedzy, a także zachęcanie do prowadzenia świadomego i zdrowego stylu życia. Informacje z naszego serwisu nie zastępują porady lekarskiej i nie należy ich traktować jako wytycznych postępowania medycznego. Jeśli potrzebujesz konsultacji lekarskiej, zachęcamy do zapoznania się z ofertą na naszej stronie, gdzie czekają na Ciebie nasi specjaliści: https://medita.pl/pl/uslugi/konsultacje-lekarskie/.
